નંદી ભગવાન શિવ નું વાહન વિશે ની સંપૂર્ણ માહિતી

નંદી એ ભગવાન શિવ નું વાહન છે અને ભગવાન શિવ નો અવતાર પણ છે. નંદી નો જન્મ ઋષિ શિલાદ ની ભગવાન શિવ ની કઠોર તપ કરવા થી નંદી ની પ્રાપ્તિ થઈ હતી.

આજે અહીં આપણે નંદી નો કઈ રીતે જન્મ થયો અને ભગવાન શિવ ના કઈ રીતે વાહન બન્યા તેના વિશે ની સંપૂર્ણ માહિતી આ લેખ દ્વારા આપવા માં આવી છે.

નંદી નો જન્મ:

એકવાર શિલાદ ઋષિએ ભગવાન ઈન્દ્રની ઘણા વર્ષો સુધી તપસ્યા કરી. તે એક પુત્ર મેળવવા માંગે છે જે અયોનિજ (જેનો ચમત્કાર થી જન્મ થાય ગર્ભ થી નહિ માતા સીતા ની જેમ) હોય. તેમણે વર્ષો સુધી ઈન્દ્રનું ધ્યાન કર્યું જ્યારે ઇન્દ્ર પ્રસન્ન થયા ત્યારે તેમની પાસેથી અયોનિજ પુત્રનું વરદાન માંગે છે. પરંતુ ઇન્દ્ર એવો પુત્ર પ્રદાન કરવામાં અસમર્થતા દર્શાવે છે તે કહે છે કે માત્ર ભગવાન શિવ જ તમને તમારી ઈચ્છા પ્રમાણે પુત્ર આપવા સક્ષમ છે.

આ પણ વાંચો – શિવ તાંડવ સ્ત્રોતમ અને શિવ ચાલીસા ગુજરાતી અનુવાદ સાથે

ઋષિ શિલાદ ત્યારબાદ ભગવાન શિવની લાંબા સમય સુધી તપસ્યા કરે છે. તેઓ ભગવાન શિવ ની ખુબ જ કઠોર તપસ્યા કરે છે અને અન્ન જળ નો ત્યાગ કરીને વર્ષો વર્ષ સુધી તપસ્યા કરે છે તેમનું શરીર પણ એકદમ સુકાઈ ગયું છે અને હાડકા દેખાવા માંડે છે.

આ કઠોર તપસ્યા જોયા બાદ ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થાય છે અને ઋષિ શિલાદ ને આવી ને જગાડે છે અને તેમના તપસ્યા થી ખુશ થઈ ને તેમને વરદાન માંગવા માટે કહે છે. ત્યારે શિલાદ ઋષિ કહે છે, “હે પ્રભુ, મને તમારા જેવો પુત્ર જોઈએ છે જે ક્યારેય અદૃશ્ય ન થાય, જે અમર હોય, જે ગર્ભ વિના જન્મ લે.” સર્વ વિશ્વના ભગવાન એવા ભગવાન શિવ તેમની વિનંતી સ્વીકારે છે અને કહે છે, “શિલાદ, હું વિશ્વનો પિતા છું, પરંતુ તમે મારા પિતા બનો. હું તમારા ઘરે નંદી તરીકે જન્મ લઈશ.” આટલું કહ્યા બાદ ભગવાન શિવ ત્યાં થી અદશ્ય થઈ જાય છે.

ઋષિ શિલાદ ને વરદાન મળ્યા બાદ તેઓ ખુશી ખુશી પોતાના ઘરે દેવોના દેવ મહાદેવ જેવો પુત્ર મળશે તેના વિશેની બધાને જાણકારી આપી.

થોડા સમય બાદ જ્યારે ઋષિ શિલાદ યજ્ઞ માટે પૃથ્વી ખોદે છે, ત્યારે તેમને જમીન ખોદતી વખતે બાળક ની પ્રાપ્તિ થાય છે અને ભગવાન શિવ ના કહેવા પ્રમાણે નંદી બીજા મહાદેવ જેવા દેખાય છે. તેમનું સ્વરૂપ ભગવાન મહાદેવ, શરીર પર ત્રીજી નેત્ર, ચંદ્ર, ત્રિશુલ અને રાખ સમાન છે. તે શિલાદની સામે રુદ્ર સ્વરૂપ છે. શિલાદ વિવિધ પ્રાર્થનાઓ દ્વારા તેમનો મહિમા કરે છે. તે કહે છે, “કારણ કે તમે મને નંદી નામના રૂપમાં પ્રસન્ન કરીને સુખ આપો છો, તેથી જગતને શાંતિ આપનારા તમને હું નમન કરું છું.”

ઋષિ શિલાદ શાંતિના દરિયામાં ડૂબકી માર્યા પછી, ગરીબ વ્યક્તિને પૈસા મળે ત્યારે તે ખૂબ ખુશ થાય છે. તેનું સુખ સમજાવી ન શકાય તેવું છે, તે ફરીથી અને ફરીથી નંદીને પ્રાર્થના કરે છે. બંને ઘરે પરત ફર્યા બાદ નંદી તેમના દિવ્ય સ્વરૂપનો ત્યાગ કરે છે અને એક બાળક જેવા બની જાય છે. હવે તે માનવ સ્વરૂપમાં છે. નવા બાળકો માટે જે ધાર્મિક વિધિ કરવામાં આવે છે તે તમામ વિધિઓ કરવામાં આવે છે. જ્યારે તે બાળક હોય છે, ત્યારે તે શીખવા જાય છે. પાંચમા વર્ષે તે તેના પિતા પાસેથી વેદ અને વિવિધ શાસ્ત્રો શીખે છે. તેના પિતા તેની તેજસ્વીતા જોઈને ખૂબ જ ખુશ છે તે ઝડપથી શીખે છે, તેની બુદ્ધિ આશ્ચર્યજનક છે.

કેટલાક વર્ષો પછી, બે ઋષિ મિત્રા અને વરુણ શિલાદ ના ઘરે આવ્યા. “મહાન ઋષિઓનું સ્વાગત છે!” શિલાદે ઋષિઓને થોડો નાસ્તો આપ્યો, “કૃપા કરીને બેસો અને તમારી જાતને આરામદાયક બનાવો, શિલાદ એ તેમને આરામ માટે પોતાનું ઘર આપ્યું”

ઋષિ શિલાદે તેના પુત્રને બોલાવ્યો અને નંદી ઘરની અંદરથી આવ્યો અને તેને જણાવ્યું કે “નંદી આ ઋષિઓ ની સારી રીતે દેખભાળ કરવા માં આવે અને તેમનું ધ્યાન રાખવામાં આવે જેના જવાબ માં નંદીએ હસીને માથું હલાવ્યું, હા પિતાજી!

નંદીએ બંને ઋષિઓની સારી રીતે દેખરેખ કરી અને થોડા દિવસ ત્યાં રહ્યા પછી, ઋષિઓએ કહ્યું કે જવાનો સમય થઈ ગયો છે કારણ કે તેઓએ તેમનો પ્રવાસ ચાલુ રાખવો છે. તેઓ જતા પહેલા. શિલાદ અને નંદી બંનેએ તેમના આશીર્વાદ માંગ્યા.

ઋષિ મિત્રા અને વરુણે પ્રથમ શિલાદને આશીર્વાદ આપ્યા, “શિલાદ, લાંબુ અને સુખી જીવન. તમે અમને ખૂબ ખુશ કર્યા છે!” ત્યારબાદ નંદી એ આશીર્વાદ લીધા તો તેમણે ખુબ જ ધીમેથી તારા પિતા અને શિક્ષકો નું નામ આગળ ધપાવવા માટે ના આશીર્વાદ આપ્યા આ શિલાદ જોઈ રહ્યા હતા તેમને ઋષિ ના વ્યવહાર માં ફરક દેખાતા તેઓ ઋષિ ના બહાર ગયા પછી તેમની પાછળ ગયા અને નંદી સાંભળે નહિ તે રીતે ઋષિ મિત્રા અને વરુણ ને પ્રશ્ન કર્યો કે શું નંદી ની સારસંભાળ રાખવામાં કોઈ ભૂલ થઈ છે તમે મારા પુત્ર ને આશીર્વાદ આપતા સમયે ઉદાસ દેખાય રહ્યા હતા.

આ સાંભળી ને ઋષિ વરુણ એ શિલાદ ને જણાવ્યું કે તારો પુત્ર નંદી નું આયુષ્ય લાંબુ નથી માટે અમે તેને લાંબા આયુષ્ય ના આશીર્વાદ આપી શકતા નથી. આ વાત ની જાણ થયા બાદ શિલાદ ઋષિ ખુબ દુખી થઈ ગયા હતા. પિતા ને આ હાલત માં જોયા બાદ નંદી એ તેમને પ્રશ્ન કર્યો કે શું થયું છે? ત્યારે ધીમે ધીમે પીડાદાયક સ્વરમાં નંદી ને સંપૂર્ણ વાત ની જાણકારી આપી શિલાદ ને એમ હતું કે તેઓ નંદી ને આ વાત ની જાણ કરશે તો તે રડવા માંડશે અથવા ગભરાઈ જશે પરંતુ નંદી આ વાત સાંભળી ને હસવા માંડ્યા.

શિલાદ નંદી ને હસતા જોઈ વિચાર માં પડી ગયા અને નંદી ને પૂછ્યું શા માટે હશે છે જેના જવાબ માં નંદી કહે છે, “હું માત્ર ભગવાન શિવની તપસ્યા કરીશ, તેમને શરણે જઈશ. તેઓ ચોક્કસ મારી રક્ષા કરશે, મૃત્યુ મને સ્પર્શ પણ નહીં કરે કારણ કે હું મહાદેવની ભક્તિથી મૃત્યુને જીતી શકું છું.”

નંદી દ્વારા ભગવાન શિવ ની તપસ્યા:

ઋષિ શીલાદ પાસે થી પરવાનગી મેળવ્યા બાદ તે વનમાં એક જગ્યા શોધે છે અને ત્યાં બેસીને મહાદેવની તપસ્યા શરૂ કરે છે. જેમ મહાન ઋષિઓએ તપસ્યા કરી હતી, તેમ તે ખૂબ જ ભક્તિ સાથે પ્રાર્થના કરે છે. તેમની દરેક ક્ષણ શિવની યાદમાં વિતાવે છે. તે રુદ્ર મંત્રનો જાપ કરે છે. તે ભગવાન શિવ વિશે જ વિચારે છે. તેમની સાચી ભક્તિ અને તપસ્યાથી ભગવાન શિવ તેમના પર પ્રસન્ન થયા, અને તેમને કહે છે, “નંદી, તમે ખૂબ જ તપસ્યા કરી છે. હું તમારી મારા પ્રત્યેની ભક્તિ અને શ્રદ્ધાથી સંતુષ્ટ છું વરદાન માગો.”

નંદી ખૂબ ખુશ થઈ જાય છે, તે શિવના ચરણોમાં પડે છે અને સ્તુતિઓથી તેમનો મહિમા કરે છે. તે રડે છે, તેની પાસે એક શબ્દ નથી પૂછવા માટે મહાદેવ તેને ઉભા કરે છે અને કહે છે, નંદી, મૃત્યુની ચિંતા ન કર, મારા આદેશથી બે ઋષિ ત્યાં આવે છે. તમે કેવી રીતે મરી શકો છો? તું મારો અવતાર છે અને તેઓ તેને વરદાન આપે છે.

• તમે અમર બની જશો.
• વૃદ્ધત્વ તમને ક્યારેય સ્પર્શતું નથી.
• બધા દુ:ખોથી મુક્ત થઈ જશો.
• તમે ક્યારેય ક્ષીણ થશો નહીં.
• બધા ગણોના નેતા બનશો.
• તમારા પિતા અને પરિવારના સભ્યો મારા પ્રિય હશે.
• તમારી પાસે મારી સમાન શક્તિ હશે.
• તમે હંમેશા મારી સાથે છો, મારી નજીક છો.
• તમારા પર, મારી કૃપા હંમેશા રહેશે. મારી કૃપાથી, મૃત્યુ, વૃદ્ધત્વ, જન્મ તમને અસર કરી શકશે નહીં.

આ કહ્યા પછી ભગવાન શિવ તેમના ગળામાંથી નંદીને ફૂલોની માળા પહેરાવે છે. જેમ જેમ નંદી ધારણ કરે છે, તેમ તે હાથ માં ત્રિશૂલ, ત્રણ આંખો અને માથા પર ચંદ્ર સાથે ફરીથી મહાદેવ જેવા બની જાય છે. ભગવાન શિવ તેને પૂછે છે, તને કયું વરદાન જોઈએ છે? અને ભગવાન શિવ માથા પરથી પાણી હાથમાં લે છે અને આદેશ આપે છે, “નદી બનો.” જેમ જેમ તેઓ જમીન પર પાણી નાખે છે, તે પાંચ નદીઓમાં ફેરવાય છે. તેઓ દેવી પાર્વતીને પૂછે છે કે, “હું નંદીને ગણોના નેતા બનાવવા માંગુ છું, તમે શું કહો છો?” પાર્વતી દેવી કહે છે, “તમે તેને નેતા બનાવી શકો છો. તે મને પુત્રની જેમ વહાલા છે.” તે કહ્યા પછી, તેઓ બધા ગણોને બોલાવે છે અને કહે છે, “ગણો, નંદી તમારા બધાનો આગેવાન હશે. તેથી, તેના અભિષેક માટે તૈયાર રહો.” અને ગણો સંમત થાય છે, તેઓ તૈયારી શરૂ કરે છે.

નંદી સુયશા સાથે લગ્ન કરે છે. નંદી અને સુયશાને દૈવી વસ્તુઓ આપવામાં આવે છે. તે અને તેની પત્ની ભગવાન શિવ, વિષ્ણુ, બ્રહ્મા અને પાર્વતીને નમન કર્યા પછી. ત્યારે ભગવાન શિવ કહે છે “નંદી, તું અને સુયશા, સાંભળ. તમે બંને મારા પ્રિય છો, તેથી હું તમને વરદાન આપવા માંગુ છું. નંદી, તમે મારા મહાન ભક્ત, વિશેષ, ભવ્ય, મહાન યોગી, હંમેશા વિજેતા બનો. કોઈપણ યુદ્ધ ખૂબ જ બળવાન, મહાન તીરંદાજ અને હંમેશા પૂજ્યા. તમે જ્યાં રહો ત્યાં હું પણ ત્યાં અને જ્યાં હું રહીશ ત્યાં તમે પણ હશો. તમારા પિતા પણ ભવ્ય, મારા ભક્ત અને ગણના સ્વામી બને છે. તમારા દાદા સમાન છે. તમે બધા મારી નિકટતા મેળવો”

આ સાંભળીને દેવી પાર્વતી કહે છે, “હે પુત્ર, મારી પાસેથી વરદાન માગો. હું તારી બધી ઈચ્છાઓ પૂરી કરીશ.” આ સાંભળીને નંદી કહે છે, “હે દેવી, તમારા કમળના ચરણોમાં, સદા મારી ભક્તિ રહે, હૃદય રહે.” દેવી પાર્વતી કહે છે, “તથાસ્તુ, તમારી મનોકામના પૂર્ણ થશે.” ત્યારે દેવી પાર્વતી સુયશાને કહે છે, “તું મૃત્યુ અને જન્મના ચક્રમાંથી પણ મુક્ત થઈ જઈશ.”

નંદી ભગવાન શિવની સામે કેમ હોય છે?:

ભગવાન શિવ નંદીને તેમની નજીકનું વરદાન આપેલ છે જેનો અર્થ છે કે જ્યાં શિવ છે ત્યાં નંદી પણ છે. મહાદેવ ગમે ત્યાં જાય, તેઓ નંદી પર સવારી કરે છે. જ્યારે ભગવાન શિવ શિવ પુરાણની વાર્તાઓ કહે છે, ત્યારે નંદી પણ ત્યાં હોય છે અને તે સંપૂર્ણ શિવ પુરાણ સાંભળે છે જેમાં 100 કરોડ શ્લોક છે. જ્યારે શિવ ધ્યાન કરે છે, ત્યારે નંદી તેમની નજીક રહે છે. અને નંદી પાસે શિવ સાનિધ્યનું વરદાન હોવાથી તે મંદિરમાં શિવલિંગની સમક્ષ છે જ્યાં મહાદેવ નિર્ગુણ સ્વરૂપમાં છે.

અને અંતે:

જો આપને અમારો આ લેખ પસંદ પડ્યો હોય તો તમારા મિત્રો અને પરિવાર ના સભ્યો સાથે શેર કરવા વિનંતી.